Trong xã hội hiện đại, mạng xã hội là một trong những “kho” chứa đựng thông tin khổng lồ cùng với hình ảnh, video đa dạng từ nhiều nguồn khác nhau. Trong số đó, có những hành vi vi phạm giao thông của người khác đã vô tình hoặc cố ý được quay, chụp lại và sau đó đăng tải lên không qua một khâu kiểm duyệt nào cả.
Các hình ảnh, video đó được đăng tải nhằm mục đích để thu hút lượt view, tăng tương tác, nhưng trong đó lại chứa đựng những hành vi không đúng chuẩn mực, thậm chí là trái với quy định của pháp luật.
Vậy, theo quy định hiện hành, Cảnh sát giao thông (“CSGT”) có được căn cứ vào những hình ảnh, video được đăng tải trên mạng xã hội để xử phạt hành chính về hành vi vi phạm giao thông hay không?
Theo quy định tại Điều 74, Nghị định 100/2019/NĐ-CP này, CSGT được phân thẩm quyền xử phạt hành chính đối với đa số lỗi vi phạm về an toàn giao thông đường bộ, đường sắt.
Đồng thời căn cứ khoản 11 Điều 80 Nghị định 100/2019/NĐ-CP quy định về thủ tục xử phạt đối với chủ phương tiện, người điều khiển phương tiện vi phạm quy định liên quan đến giao thông đường bộ, đường sắt được quy định:“Người có thẩm quyền xử phạt được sử dụng các thông tin, hình ảnh thu được từ thiết bị ghi âm, ghi hình của cá nhân, tổ chức cung cấp để làm căn cứ xác minh, phát hiện hành vi vi phạm quy định tại Nghị định 100/2019/NĐ-CP này.”
Như vậy, CSGT được quyền sử dụng thông tin, hình ảnh từ thiết bị ghi âm, ghi hình của cá nhân, tổ chức cung cấp để xác minh, phát hiện hành vi vi phạm giao thông trong phạm vi thẩm quyền của mình.

Trước đây, tại khoản 1 Điều 24 Thông tư 65/2020/TT-BCA đã có quy định cho phép CSGT được sử dụng hình ảnh, video về hành vi vi phạm được đăng tải trên mạng xã hội để xác minh và xử lý vi phạm. Tuy nhiên hiện nay, Thông tư 65/2020/TT-BCA đã bị bãi bỏ toàn bộ và thay thế bởi Thông tư 32/2023/TT-BCA.
Thông tư 32/2023/TT-BCA năm 2023 của Bộ Công không còn quy định cụ thể về việc tiếp nhận, xác minh thông tin, hình ảnh phản ánh vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ do tổ chức, cá nhân đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội nữa. Mà thay vào đó, CSGT sẽ tiếp nhận thông tin, hình ảnh vi phạm giao thông để xử lý tại địa điểm, địa chỉ bưu chính, hộp thư điện tử, cổng thông tin điện tử hoặc trang thông tin điện tử, số điện thoại đường dây nóng, trực ban 24/24 giờ… của đơn vị.
Tuy nhiên, trên thực tế, những hình ảnh, video vi phạm giao thông được đăng tải trên mạng xã hội rất hiếm khi bị xử lý. Trừ trường hợp hình ảnh, video về hành vi vi phạm đã đủ yếu tố trở thành chứng cứ để có giá trị chứng minh về một trong những tội danh được Pháp luật quy định.
Nói tóm lại, CSGT được quyền sử dụng các thông tin, hình ảnh từ thiết bị ghi âm, ghi hình của cá nhân, tổ chức cung cấp để xác minh, phát hiện hành vi vi phạm giao thông. Tuy nhiên, việc CSGT xử phạt qua hình ảnh, video trên mạng xã hội ít khi xảy ra.
Nguồn tham khảo: Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam (https://lsvn.vn/)

